WYWOZY ZA GRANICĘ
Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów organ Straży Granicznej lub organ celny może zażądać dokumentów potwierdzający wartość i wiek wywożonego przedmiotu. Osoba decydująca się na wywóz rzeczy, która może wzbudzić zainteresowanie celników, powinna posiadać ze sobą fakturę lub certyfikat zakupu wydany przez licencjonowanego sprzedawcę, opinię albo wycenę sporządzoną przez rzeczoznawcę.
W przypadku, gdy czas i wartość wywożonych przedmiotów jest wyższa niż podane poniżej wartości należy przed planowanym wyjazdem lub wysyłką złożyć wniosek do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w celu uzyskania pozwolenia na wywóz za granicę.
W przypadku wywozu czasowego wniosek winien być adresowany do WKZ, natomiast w przypadku wywozu na stałe adresatem jest Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu za pośrednictwem WKZ.
Jednorazowego pozwolenia na stały oraz czasowy wywóz za granicę wymagają zabytki zaliczone do jednej z następujących kategorii (Pozwolenie na stały wywóz zabytku za granicę wydaje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego):
1. zabytków archeologicznych, które mają więcej niż 100 lat i wchodzą w skład zbiorów archeologicznych lub zostały pozyskane w wyniku badań archeologicznych bądź przypadkowych odkryć;
2. elementów stanowiących integralną część zabytków architektury, wystroju wnętrz, pomników, posągów i dzieł rzemiosła artystycznego, które mają więcej niż 100 lat;
3. wykonanych dowolną techniką i na dowolnym materiale dzieł malarstwa, nieobjętych kategoriami wskazanymi w pkt. 4 i 5, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 40 000 zł.
4. wykonanych na dowolnym materiale akwareli, gwaszy i pasteli, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 16 000 zł.
5. mozaik, nieobjętych kategoriami wskazanymi w pkt 1 i 2 oraz wykonanych dowolną techniką i na dowolnym materiale rysunków, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 12 000 zł.
6. oryginalnych dzieł grafiki i matryc do ich wykonania oraz oryginalnych plakatów, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 16 000 zł.
7. oryginalnych rzeźb, posągów lub ich kopii wykonanych tą samą techniką co oryginał, nieobjętych kategorią wskazaną w pkt 1, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 20 000 zł.
8. pojedynczych fotografii, filmów oraz ich negatywów, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 6 000 zł.
9. pojedynczych lub znajdujących się w zbiorach rękopisów, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 4 000 zł.
10. pojedynczych lub znajdujących się w zbiorach książek, które mają więcej niż 100 lat i ich wartość jest wyższa niż 6 000 zł.
11. pojedynczych map drukowanych i partytur, które mają więcej niż 150 lat i ich wartość jest wyższa niż 6 000 zł.
12. kolekcji i przedmiotów z kolekcji zoologicznych, botanicznych, mineralnych lub anatomicznych, których wartość jest wyższa niż 16 000 zł.
13. kolekcji o znaczeniu historycznym, paleontologicznym, etnograficznym lub numizmatycznym, których wartość jest wyższa niż 16 000 zł.
14. środków transportu, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 32 000 zł.
15. innych kategorii, niewymienionych w pkt 1-14, obejmujących zabytki, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 16 000 zl.
Na podstawie pozwoleń czasowych oprócz ww. mogą być wywożone za granicę również:
– wpisane do rejestru zabytków,
– wchodzące w skład zbiorów publicznych, które stanowią własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek organizacyjnych zaliczanych do sektora finansów publicznych.
– znajdujące się w inwentarzach muzeów lub narodowym zasobie bibliotecznym.
Zgodnie z art. 51 ust. 3. ustawy o ochronie zabytków zabytki te mogą być wywożone za granicę po uzyskaniu:
1. jednorazowego pozwolenia na czasowy wywóz zabytku za granicę
2. wielokrotnego pozwolenia indywidualnego na czasowy wywóz zabytku za granicę
3. wielokrotnego pozwolenia ogólnego na czasowy wywóz zabytku za granicę.
(patrz niżej w części pt. Dokumenty wydawane przez WKZ, umożliwiające czasowy wywóz zabytków za granicę
Pozwolenia na wywóz za granicę nie wymagają:
1. zabytki nieobjęte kategoriami wskazanymi powyżej;
2. zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej, które są objęte procedurą odprawy czasowej lub procedurą uszlachetniania czynnego w rozumieniu przepisów prawa celnego;
3. zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej, które były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu ze zwolnieniem od należności celnych przywozowych, jeżeli wywóz tych zabytków następuje przed upływem 5 lat od dnia dopuszczenia do obrotu;
4. zabytki przywiezione z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na okres nie dłuższy niż 3 lata, jeżeli wywozu tych zabytków dokonuje się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej;
5. zabytki przywiezione z zagranicy przez osoby korzystające z przywilejów lub immunitetów dyplomatycznych, w tym przywiezione w celu urządzenia wnętrz przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych;
6. dzieła twórców żyjących;
7. zabytki przemieszczane przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej i objęte kategoriami A1 A15 wymienionymi w załączniku do rozporządzenia Rady (EWG) nr 116/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie wywozu dóbr kultury (Dz. Urz. W E L 39 z dnia 10.02.2009), jeżeli ich wartość jest niższa od progów finansowych wymienionych w pkt B tego załącznika;
8. zabytki, które posiadają potwierdzenie wwozu wystawione przez organ celny lub Straż Graniczną
2. Jeżeli wywóz zabytku jest dokonywany bez pozwolenia WKZ, a cechy zabytku wskazują, że jego wywóz wymaga pozwolenia, organ Straży Granicznej lub organ celny może zażądać od osoby dokonującej wywozu zabytku okazania dokumentu potwierdzającego fakt, że wywożony zabytek nie wymaga pozwolenia.
3. Dokumentem takim jest:
– OCENA wskazująca czas powstania zabytku wykonana przez instytucję kultury wyspecjalizowaną w opiece nad zabytkami, rzeczoznawcę ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub organ administracji publicznej (w tym także przez Wojewódzkie Urzędy Ochrony Zabytków);
– WYCENA zabytku wykonana przez instytucję kultury wyspecjalizowaną w opiece nad zabytkami, rzeczoznawcę ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
– FAKTURA zawierająca dane pozwalające na identyfikację przedmiotu, wystawiona przez podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
-POTWIERDZENIE wwozu zabytku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zawierające fotografię zabytku, wystawione w przejściach granicznych przez organ celny, a w przypadku jego braku przez organ Straży Granicznej. Potwierdzenie jest wystawiane jedynie wtedy, gdy z załączonych dokumentów umożliwiających jednoznaczną identyfikację zabytku oraz jego wiek i wartość wynika, że należy on do kategorii zabytków wymienionych powyżej (wymagających wydania pozwolenia wywozowego);
– UBEZPIECZENIE przewozu zabytku z zagranicy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
– POZWOLENIE na wywóz zabytku z terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
4. W przypadku gdy osoba dokonująca wywozu zabytku nie przedstawi stosownego dokumentu lub istnieje uzasadniona obawa, że dokument ten nie jest wiarygodny, organ Straży Granicznej lub organ celny może zatrzymać ten zabytek na czas niezbędny do ustalenia, czy wywóz zabytku mógł być dokonywany bez pozwolenia.
DOKUMENTY WYDAWANE PRZEZ WKZ, UMOŻLIWIAJĄCE CZASOWY WYWÓZ ZABYTKÓW ZA GRANICĘ:
Wojewódzki Konserwator Zabytków po rozpatrzeniu złożonego wniosku oraz dokonaniu oględzin, w czasie których sporządza protokół, wydaje następujące dokumenty wywozowe:
I. Pozwolenia na wywóz czasowy zabytków w obrębie Unii Europejskiej :
na podstawie art. 53, art. 54 i art. 55 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Pod warunkiem, że pozwala na to ich stan zachowania, a osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna, w której posiadaniu znajduje się zabytek, daje rękojmię, że nie ulegnie on zniszczeniu lub uszkodzeniu i zostanie przywieziony do kraju przed upływem terminu ważności pozwolenia.
*Jednorazowe pozwolenie na czasowy wywóz zabytków za granicę( osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna wywożąca zabytek w celach użytkowych lub wystawienniczych albo dla przeprowadzenia prac konserwatorskich, Okres ważności 3 lata)
*Wielokrotne pozwolenie indywidualne na czasowy wywóz zabytków za granicę (osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna wywożąca zabytek w celach użytkowych lub wystawienniczych, Okres ważności 3 lata)
*Wielokrotne pozwolenie ogólne na czasowy wywóz zabytków za granicę. (muzea lub inne instytucje kultury w celach wystawienniczych, Okres ważności 5 lat.)
II. Pozwolenia na czasowy wywóz zabytków za granicę Unii Europejskiej na podstawie Rozporządzenia Rady (WE) o wywozie za granice dóbr kultury
*Standardowe pozwolenie na czasowy wywóz zabytków za granicę( osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna wywożąca zabytek w celach użytkowych lub wystawienniczych albo dla przeprowadzenia prac konserwatorskich. Okres ważności 1 rok)
*Szczególne otwarte pozwolenie na czasowy wywóz zabytków za granicę (osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna wywożąca zabytek w celach użytkowych lub wystawienniczych. Okres ważności 5 lat)
*Ogólne otwarte pozwolenie na czasowy wywóz zabytków za granicę. (muzea lub inne instytucje kultury wywożące zabytek w celach wystawienniczych. Okres ważności 5 lat)
W przypadku wywozów poza granicę Unii Europejskiej wnioskodawca otrzymuje dwa arkusze pozwolenia, z których arkusz przeznaczony dla organu wydającego pozwolenie, winien przekazać do urzędu celnego, a ten po wykonaniu odpowiednich wpisów przesyła go WKZ.
W przypadku uzyskania pozwolenia na czasowy wywóz zabytku za granicę, po jego przywiezieniu do Polski należy poinformować Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o tym fakcie i umożliwić oględziny, z których zostanie sporządzony protokół.
Brak powiadomienia WKZ w terminie 14 dni od daty wygaśnięcia pozwolenia o przywozie zabytku zza granicy może skutkować nałożeniem kary administracyjnej zgodnie z ustawą o ochronie zabytków.
PRZYKŁADY
Przykład 1 – czasowy wywóz instrumentu za granicę
W przypadku wywozu za granicę instrumentu należy najpierw wypełnić odpowiedni wniosek tzn. do krajów UE lub poza UE. Do wniosku oprócz wymienionych w formularzu załączników należy dołączyć wycenę opracowaną przez lutnika, w której będzie określony czas powstania i wartość instrumentu. Na jej podstawie należy wpisać we wniosku wymagane dane. Dokument ten jest potrzebny do oceny, czy wywóz wymaga wydania pozwolenia LWKZ, czy też może się odbyć na podstawie ekspertyzy.
Przykład 2 – czasowy wywóz pojazdu za granicę
W przypadku wywozu za granicę pojazdu należy najpierw wypełnić odpowiedni wniosek tzn. do krajów UE lub poza UE. Do wniosku oprócz wymienionych w formularzu załączników należy dołączyć wycenę opracowaną przez rzeczoznawcę samochodowego, w której będzie określony czas powstania i wartość pojazdu oraz kartę ewidencyjną, jeżeli pojazd jest włączony do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Na podstawie wyceny należy wpisać we wniosku wymagane dane. Dokument ten jest potrzebny do oceny, czy wywóz wymaga wydania pozwolenia LWKZ, czy też może się odbyć na podstawie ekspertyzy.
Przykład 3 – sprzedaż pojazdu za granicę
W przypadku, gdy właściciel chce sprzedać pojazd za granicę, a jest on włączony do WEZ i nie spełnia obu kryteriów, które warunkują uzyskanie pozwolenia na wywóz za granicę, należy złożyć do WKZ prośbę o wyłączenie karty pojazdu z WEZ w związku ze sprzedażą pojazdu za granicę.
W przypadku, gdy pojazd spełnia oba kryteria warunkujące uzyskanie pozwolenia na wywóz za granicę należy wystąpić za pośrednictwem LWKZ do MKDzNiS o wydanie pozwolenia na wywóz na stałe. (link do wniosku).
 |
Wywozy – informacja | |